Corona günlerinde işten çıkarma ve izin-öncelikle işçiler için bir yazı

CORONA GÜNLERİNDE İŞTEN ÇIKARMA VE İZİN

Makalem, öncelikle işçi hakları ile ilgili. İşveren hakları ile ilgili olarak bir makale daha yazacağım. Ancak doğal olarak işverenlerin de bu hususları dikkate alması gerektiğinden işverenlerin de bu makaleyi dikkatlice okumasında fayda vardır.

VİRÜS SEBEBİYLE İŞYERİNDE İŞİ DURDURUP İŞTEN ÇIKARTMA

İşten çıkartma halinde işçiye tavsiyem, işten çıkış ile ilgili olarak bir evrak imzalayacak ise bunun sebebinin mutlaka corona virüs salgını ile ilgili olarak işten çıkartma olduğunu belirten bir yazıyı imzalaması. İmzalanan kağıtta "kendi isteğim ile", "virüs salgını nedeniyle kendi isteğim ile" gibi ibareler bulunmamasına dikkat etmeli. Böyle bir durumda işveren çalışanların kıdem ihbar gibi tazminatlarını ödemek zorundadır. Çünkü FESHİN SON ÇARE OLMASI İLKESİ İHLAL EDİLMİŞTİR.

İŞTEN ÇIKARTMADA KULLANILACAK KOD VE İŞSİZLİK ÖDENEĞİ HAKEDİŞİ

İşten çıkış kodunun da mutlaka 27 kodu ile verileceğini işyeri sahibine ve insan kaynakları sorumlusuna bildirin. Çünkü işsizlik ödeneği alabilmeniz için bu kodun işaretli olması gerekmektedir. Yine de hükümet yetkililerine tavsiyemiz “corona virüs salgını nedeniyle” adı altında 34 işten çıkış koduna 35.kodun eklenmesi yönündedir. Bu durum kafa karışıklıklarının da önüne geçecektir.

SADECE SİZİ YA DA BELİRLİ KİŞİLERİ İŞTEN ÇIKARTIYORLARSA…

İşverenin sadece sizi işten çıkarttığı durumlarda sebebin corona virüs olamayacağı açıktır. Yukarıdaki işten çıkış evrakına imza atarken dikkate edecekleriniz yanında işveren, işçi sayısında kısıtlamaya gitmişse ve bu da sizden başlıyor ise öncelikle bunun işveren açısından GERÇEKTEN HAKLI OLMASI GEREKMEKTEDİR. Yani salgını bahane kullanarak işten çıkartılan işçi her türlü işçilik haklarını alacaktır.

ÇÜNKÜ SALT SALGIN BAHANE EDİLİRSE, HEM FESHİN SON ÇARE OLMASI İLKESİ HEM DE HAKKANİYET VE DÜRÜSTLÜK İLKESİ İHLAL EDİLMİŞTİR .

UZUN SÜRELİ ÜCRETSİZ İZİN TEKLİF EDİLDİ. NE YAPACAKSINIZ?

İşveren sizi belirli bir süre ücretsiz izne gönderiyor ise öncelikle bu ücretsiz izin için sizin onayınızı almak zorundadır. Yani sizin onay vermediğiniz bir ücretsiz izni işveren kullandıramaz. Bu durumda siz de kabul etmezseniz diğer alternatiflerin değerlendirilmesi gerekir. (diğer maddelere bakınız)

YILLIK İZİNLERİNİZ VAR VE ÜCRETSİZ İZİN TEKLİF EDİLDİ.

Öncelikle yıllık izin kullanılırken iş akdi devam etmektedir. Ücretsiz izin de ise iş akdi askıdadır. İşverene yıllık izinlerinizi kullanmak istediğinizi belirtin. Çünkü yıllık izinde iken ücretiniz ödenecektir. İzin hakkınız bittiğinde ise durumu yukarıdaki durumlara göre tekrar değerlendirin.

İŞVEREN YARIM ÜCRET ÖDEYECEĞİNİ SÖYLEDİ

İşveren, iş kanununun 24 ve 25.maddelerinde belirtilen ZORLAYICI SEBEPLER dolayısıyla işçisine ilk hafta için YARIM ÜCRET ödeyebilir. Bu kanunen hakkıdır. (iş kanunu madde 40) corona virüs salgını da zorlayıcı bir sebeptir. Ancak yarım ücret ödemesi ilk 1 haftayı geçemez.

İŞKURA BAŞVURUN MAAŞINIZI 3 AY DEVLET ÖDEYECEK DEDİLER….

Böyle bir durum fiilen yok. Daha doğrusu siz gidin maaşlarınızı devlet ödeyecek şeklinde bir öneri ya da bilgi yanlıştır. Kısa çalışma ödeneği dediğimiz şeyin başvurusunu işçiler değil İŞVEREN YAPAR. İşçileri yanlış bilgileri ile yanlış yönlendiren işverenler , işçilerini hak kayıplarına uğratırlar ve sonunda tazminat davalarıyla karşı karşıya kalabilirler.

SONUÇ OLARAK;

İşçileri salgın sebebiyle işten çıkartan işverenler, genel anlamda işçilerinin kıdem ihbar ve diğer işçilik haklarını ödemek zorundadır.

Burada dikkat edilmesi gereken husus, işverenlerin işçileri işten çıkartırken,

- İŞ AKDİNİN FESHİNİN SON ÇARE OLMASI İLKESİNİN UYGULANIP UYGULANMADIĞI,

- İŞÇİNİN İŞİNİ KAYBETMEMESİ İÇİN İŞVERENİN ELİNDEN GELENİ YAPIP YAPMADIĞI

- BU SALGIN OLAYINI, İŞÇİYE HAKLARINI ÖDEMEMEK İÇİN BAHANE OLANAK KULLANIP KULLANMADIĞI,

- DÜRÜSTLÜK VE HAKKANİYET KURALLARINA UYGUN DAVRANIP DAVRANMADIĞI,

- İŞTEN ÇIKARTMALARDA İŞÇİ LEHİNE DÜŞÜNÜP YILLIK İZİN KULLANDIRMA, ÜCRETLİ İZİN KULLANDIRMA, KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ, EVDEN ÇALIŞMA İMKANI, YARIM ÜCRET ÖDEMESİ VE SON OLARAK DA İŞÇİNİN KABUL EDECEĞİ MAKUL SÜRE İÇİN ÜCRETSİZ İZİN TEKLİF EDİP ETMEDİĞİ SİLSİLESİ DİKKATE ALINMALIDIR.

AKSİ HALDE İŞÇİLERİN HER TÜRLÜ İŞÇİLİK HAKLARINI ALACAKLARINI UNUTMAMAK GEREKİR.

Bir hatırlatma daha var ki, bu kötü günlerden işçi ve işverenlerin elbirliği ile çıkacağıdır. İşverenlerin de bu günlerde oldukça haklı olduğunu ve onların da bazı hakları olduğunu unutmamakta fayda vardır. Bir sonraki makalem işveren hakları ile ilgili olacak.

Av. Cengiz SERTTAŞ